Naderend einde

Hier zit ik dan weer eens in het internetcafé. Wat is het leven hier voor mij toch vanzelfsprekend geworden. Als ik door het raam naar buiten kijk zie ik vrouwen en meisjes met dingen op hun hoofd, een diepe goot waar een madman doorheen scharrelt, ik zie iemand die in een grote metalen pot tiset maakt, en een van de vele groepjes schapen die maar net een van de vele pick-ups ontwijkt. Ik kijk nergens meer van op. Wat een contrast, als ik denk aan mijn eerste dagen in Wa. Geen idee hoe dit kleine stadje in elkaar zat, Niels en ik konden al lopend door Wa nergens flessen water vinden en we hadden geen flauw idee wat we de komende 10 maanden gingen doen. We waren overal voorzichtig mee, met over straat gaan, de omgang met Ghanezen en vooral met eten en drinken. Alles was bijzonder.
Inmiddels ken ik Wa op mn duimpje, fiets overal heen, zit helemaal in mijn stage, praat met iedereen en heb veel Ghanese vrienden. Ik eet alles wat te koop is, en ook vissenkoppen en kippenbotten zijn geen probleem meer. Als ik geen gefilterd water kan krijgen koop ik ice water, dat door mensen thuis in zakjes wordt gedaan en in de koelkast wordt gelegd.
Kortom, ik voel me hier helemaal thuis. Want dat was ik, toen ik uit Nederland vertrok, even vergeten. Ik was zo bezig met het feit dat ik alles voor bijna een jaar achter ging laten, dat ik vergat dat ik in die tijd ook heel veel op ging bouwen. Het verschil is alleen, dat als ik dit keer wegga, ik niet binnen 10 maanden terug ben, en ik zeker niet alles terugvind zoals het was. Mijn stage is straks afgelopen. Veel van mijn vrienden zitten in het vierde jaar van de universiteit en zijn vertrokken naar verschillende steden zodra dat is afgerond. Wa ontwikkelt zich heel snel, er komt steeds meer verkeer, straatverlichting, geasfalteerde wegen en nieuwe huizen. Ook vrijwilligers zijn er steeds meer, want zelfs sinds het begin van dit jaar hier zie je zeker drie keer zoveel blanke gezichten en dat wordt volgend jaar alleen maar weer meer. Dus over een week of drie neem ik definitief afscheid van mijn leven zoals het hier in Wa was, en met gemengde gevoelens zie ik het einde naderen. Aan de ene kant wil ik graag naar huis, om alles en iedereen weer te zien, met mijn hoofd vol van nieuwe ideeen, verhalen, ervaringen en inspiratie. Aan de andere kant zou ik graag willen dat ik nog net wat langer in deze bijzondere en vrije wereld willen blijven. Het is maar goed dat ik niet hoef te kiezen wat ik doe, alles is gepland. En waaraan iemand me gister aan herinnerde dat ik moest doen: ik blijf mijn laatste weken zoveel mogelijk genieten.

Ik ben afgelopen week begonnen met het maken van sheabutter, samen met de kok van Youth Alive. Dat wordt gemaakt van sheanuts, die in sheafruit zitten, dat aan de sheaboom groeit. Drie middagen ben ik met de straatkinderen de bush ingegaan om de sheanuts te zoeken. Dit waren voor mij een soort ontdekkingstochten. Langs akkers die ik niet als zodanig had herkend als het me niet was verteld en we maakten omwegen over metershoge rotsen, waarbij ik angstvallig door de kinderen in de gaten werd gehouden, omdat ze bang waren dat ik eraf zou vallen. We kwamen een slang tegen die ik, lomp en niets ziend door de bush stampend, nooit had gezien, maar die door de kinderen direct werd gezien. We aten eetbare bessen en druiven en natuurlijk het sheafruit dat we vonden. Ik vond er een met een plekje erop die mijns inziens nog best kon. Dat vonden de kinderen niet, een van de oudere jongens gristen hem weg toen ik hem al half in mijn mond had om vervolgens een gaaf exemplaar uit zijn eigen voorraad aan te bieden.
De sheanuts kun je overal op de grond vinden, het fruit eraf gegeten door mensen of dieren. Maar dat ging de kinderen te langzaam, zij gaven er de voorkeur aan gewoon met zn vijven in de boom te klimmen en dan heel hard te schudden. Dan regent het fruit, rijp en onrijp. De onrijpe gaan zo de emmer in, de rijpe worden eerst opgegeten.
Ik ben nu begonnen met het koken van de noten, waarna ik ze te drogen heb gelegd, straks moet ik de schillen eraf halen. Daarna volgen er nog een paar fases, maar wat die precies inhouden weet ik niet precies, iets met malen en weer koken. Het begint wel te dagen dat het behoorlijk arbeidsintensief werkje gaat worden, want van de vijf emmers noten die ik verzameld heb maak ik misschien twee kalebassen sheabutter. Ook in westerse crèmes en lotions wordt vaak sheabutter gebruikt, maar dat produceren ze natuurlijk gewoon in de fabriek.
Ik denk trouwens dat als de productie van dit goedje iets meer georganiseerd zou worden, bijvoorbeeld in kleine fabriekjes in plaats van thuis door huisvrouwen en met kleine plantages, het een goede bron van inkomsten zou zijn voor het arme noorden.
Maar het maken van de sheabutter op houtskool met een grote ketel is voor mij een leuk experiment, hopelijk kan ik er wat van mee naar Nederland nemen.

Sinds een paar weken ben ik, naast bij de verstandelijk gehandicapten en straatkinderen, ook bezig in het Peace House, een hospice voor terminale aids-patiënten. Twee keer in de week ga ik erheen om kleine activiteiten met de bewoners te doen en wat leven in de brouwerij te brengen.
Toen ik voor het eerst aan de slag ging waren er drie vrouwen in het huis, alledrie in hun twintiger en dertiger jaren. Inmiddels is een van hen overleden en er zijn twee nieuwe patienten bijgekomen, ook vrouwen. Er is in totaal plaats voor 6 patienten, dat kunnen mannen, vrouwen en kinderen zijn.
Het was in het begin wel even moeilijk die vrouwen te zien, zo fragiel en sommigen al zo dicht bij de dood, zowel lichamelijk als geestelijk. Maar ik ga er nu met plezier naar toe, want het is fijn als je een lach op iemands gezicht kunt krijgen door alleen haar nagels te lakken en ik ben blij als iemand de hele dag nog niets gegeten heeft maar ik haar toch over weet te halen. En naarmate de vrouwen je beter leren kennen en meer gaan vertrouwen wordt het steeds gezelliger. Dus ook hier ga ik er de laatste weken nog zoveel mogelijk van maken.

Tessa